Danışmanlara Yapılan Ödemeler, Gerçekte Gizlenen Rüşvet ve Komisyonların Aracı Olabilir mi?

Ne yazık ki evet. Şirketlerin danışmanlık adı altında yaptığı bazı ödemeler, aslında etik dışı amaçlarla kullanılan bir perdeleme yöntemi olabilir. Özellikle şeffaf olmayan sözleşmeler, belirsiz hizmet tanımları veya piyasa değerinin çok üzerinde belirlenen danışmanlık ücretleri, bu ödemelerin arkasında başka bir gerçeğin olabileceğini düşündürür.

Bu tür ödemeler gerçekleşirse, şirket farkında olmadan rüşvet, yolsuzluk veya kara para aklama gibi ağır suçların parçası haline gelebilir.

Kırmızı Bayraklar Nelerdir?

• Uygun olmayan fatura yapıları: Destekleyici dokümanları bulunmayan, toplu tutarlı, hizmet tanımı belirsiz ya da yetersiz açıklamalı faturalar.
• Belirsiz sözleşmeler: Hizmet tanımı net olmayan, kopyala-yapıştır metinlerden oluşan ya da ölçülebilir çıktı içermeyen sözleşmeler.
• Piyasa üzerinde ödemeler: Benzer hizmetler için emsallerinden çok daha yüksek danışmanlık ücretleri.
• Çıktısı olmayan hizmetler: Danışmanın herhangi bir rapor, analiz, sunum ya da somut çıktı üretmeden fatura düzenlemesi.
• Tekrarlayan ödemeler: Aynı hizmet için kısa aralıklarla yinelenen, olağandışı düzenli ödemeler.
• Hedefli yönlendirmeler: Danışmanın sürekli belirli kişi veya kurumlarla çalışılması için ısrarcı olması.
• İlgisiz alanlar: Danışmanın uzmanlık alanıyla ilgisi olmayan konularda hizmet vermesi.
• Şüpheli ödeme kanalları: Ödemelerin vergi cenneti ülkelere (offshore) veya geçmişi bilinmeyen aracı şirketlere yönlendirilmesi.
• Hızlı sözleşme süreçleri: Normal onay mekanizmaları atlanarak danışman sözleşmelerinin hızla devreye alınması.
• Yakın kişisel ilişkiler: Danışman ile şirket yöneticileri arasında açıklanmayan kişisel veya ailevi bağların bulunması.

Bu Riski Nasıl Yönetebilirsiniz?

Danışmanlık hizmetleri üzerinden doğabilecek yolsuzluk ve rüşvet risklerini önlemenin yolu, güçlü iç kontrol mekanizmaları ve şeffaf süreçlerden geçer. Öncelikle tüm danışmanlık sözleşmeleri net, ölçülebilir ve doğrulanabilir şekilde hazırlanmalıdır. Danışman seçiminde şeffaf bir onay süreci işletilmeli, tek kişi veya kurum odaklı yönlendirmeler engellenmelidir. Ödemeler piyasa koşullarıyla karşılaştırılmalı, destekleyici rapor ve belgeler olmadan fatura ödemeleri yapılmamalıdır. Ayrıca ödemelerin gittiği hesapların meşruiyeti kontrol edilmeli, riskli ülke veya vergi cennetlerine yönlendirmeler titizlikle incelenmelidir. Çalışanların bu tür riskler konusunda farkındalığının artırılması ve düzenli denetimlerin yapılması da bu alanda oluşabilecek etik ihlalleri ve usulsüzlükleri büyük ölçüde önleyecektir.

Cerebra Size Nasıl Yardımcı Olabilir?

Cerebra, danışmanlık ödemeleri gibi yüksek riskli alanlarda hem proaktif hem de reaktif destek sunar. Kurumsal istihbarat ve due diligence çalışmalarıyla danışmanların geçmişini ve itibarını analiz eder, şüpheli ilişkileri ortaya çıkarır. Adli muhasebe, veri analizi ve iç soruşturmalar yoluyla gizli ödeme akışlarını tespit eder. Ayrıca, şirketlerin iç kontrol ve uyum mekanizmalarını güçlendirerek risklerin etkin şekilde yönetilmesine ve olası sorunların ortaya çıkmadan önlenmesine katkı sağlar.

Şunu bilmeliyiz ki, makul görünen bir danışmanlık ödemesi aslında gizlenen bir rüşvetin paravanı olabilir.